مراقبت های لازم پس از جراحی دندان (کشیدن دندان، ایمپلنت، جراحی فک و…)

جراحی دندان (اعم از کشیدن دندان عقل، ایمپلنت، جراحی فک و…) نیاز به مراقبت‌های ویژه دارد تا بهبودی سریع‌تر و بدون عارضه انجام شود. در این مقاله، مهم‌ترین مراقبت‌های پس از جراحی دندان را به‌طور کامل بررسی می‌کنیم.

مراقبت‌های فوری (24 تا 48 ساعت اول)

1. کنترل خونریزی

• گاز استریل قرار داده شده روی زخم را به مدت 30 تا 45 دقیقه با فشار ملایم گاز بگیرید.

• اگر خونریزی ادامه داشت، یک گاز استریل جدید قرار دهید و فشار دهید.

• ❌ از تعویض مکرر گاز خودداری کنید (این کار لخته را جدا می‌کند).

2. کاهش تورم و کبودی

• در 24 ساعت اول، از کمپرس یخ (15 دقیقه استفاده، 15 دقیقه استراحت) روی صورت استفاده کنید.

• بعد از 48 ساعت، در صورت وجود تورم، کمپرس گرم (با حوله گرم) کمک می‌کند.

3. مدیریت درد

• از مسکن‌های تجویز شده (مثل ایبوپروفن یا استامینوفن) استفاده کنید.

• ❌ آسپرین مصرف نکنید (خونریزی را افزایش می‌دهد).

4. استراحت و پوزیشن سر

• تا 24 ساعت اول از فعالیت‌های سنگین خودداری کنید.

• هنگام خوابیدن، سر را بالاتر از بدن قرار دهید (با دو بالش).

مراقبت‌های تغذیه‌ای

1. رژیم غذایی نرم و سرد در 24 ساعت اول

• ✅ مصرف مایعات خنک (آب، شیر سرد، آبمیوه رقیق).

• ✅ غذاهای نرم (پوره سیب، سوپ سرد، ماست، پودینگ).

• ❌ غذاهای داغ، تند، سفت یا چسبنده (مثل نان تست، آجیل، آبنبات).

2. پرهیز از مکیدن و استفاده از نی

• مکیدن (مثل سیگار کشیدن یا استفاده از نی) می‌تواند لخته خون را جدا کند و باعث حفره خشک (Dry Socket) شود.

3. بازگشت تدریجی به رژیم عادی

• بعد از 3 تا 5 روز، می‌توانید غذاهای نرم گرم (مانند تخم‌مرغ نرم، پاستا) مصرف کنید.

• تا یک هفته از جویدن در ناحیه جراحی خودداری کنید.

بهداشت دهان پس از جراحی

1. مسواک زدن ملایم

• ✅ بعد از 24 ساعت، دندان‌ها را به آرامی مسواک بزنید (از ناحیه جراحی دوری کنید).

• ✅ از دهانشویه کلرهگزیدین (طبق تجویز پزشک) استفاده کنید.

2. شست‌وشو با آب نمک

• بعد از 48 ساعت، روزی 2 تا 3 بار با آب نمک ولرم (نصف قاشق چای‌خوری نمک در یک لیوان آب) دهان را بشویید.

3. پرهیز از تف کردن و شست‌وشوی شدید

• ❌ تا 24 ساعت اصلاً دهان را نشویید (برای حفظ لخته خون).

• ❌ از تف کردن خودداری کنید (فشار ایجاد می‌کند).

 موارد خطرناک که نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارند

اگر هر یک از این علائم را مشاهده کردید، فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید:
🔸 خونریزی شدید و غیرقابل کنترل بعد از 4 تا 6 ساعت.
🔸 تب بالا (بیش از 38 درجه).
🔸 درد شدید و غیرقابل تحمل که با مسکن کاهش نمی‌یابد.
🔸 ترشح چرک از ناحیه جراحی.
🔸 بی‌حسی طولانی‌مدت لب یا زبان (ممکن است نشانه آسیب عصبی باشد).

 نتیجه‌گیری

• 24 تا 48 ساعت اول حیاتی هستند (استراحت، کمپرس یخ، پرهیز از مکیدن).

• تا یک هفته از غذاهای نرم استفاده کنید و بهداشت دهان را رعایت کنید.

• در صورت عفونت، درد شدید یا خونریزی غیرعادی، فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید.